Trong các giao dịch dân sự và tín dụng, nhiều người nhầm lẫn giữa công chứng hợp đồng thế chấp tài sản và chứng thực hợp đồng vay. Dù cả hai đều liên quan đến bảo đảm quyền lợi pháp lý, nhưng bản chất, mục đích, và phạm vi hiệu lực pháp luật lại khác nhau.
Việc phân biệt rõ giúp doanh nghiệp, cá nhân tránh rủi ro, đảm bảo giao dịch hợp pháp và thuận lợi khi vay vốn hoặc thế chấp tài sản.
>>> Xem thêm: Giấy tờ hợp lệ chỉ sau một lần đến văn phòng công chứng.
⚖️ 1. Căn cứ pháp lý

-
Bộ luật Dân sự 2015
-
Điều 317, 318: Xác định nghĩa vụ bảo đảm, thế chấp tài sản hiện hữu và hình thành trong tương lai.
-
Điều 401: Quy định về hợp đồng vay và các nghĩa vụ trả nợ.
-
-
Luật Công chứng 2014 – Điều 47
Hợp đồng liên quan đến quyền sử dụng đất, nhà ở hoặc tài sản gắn liền với đất phải được công chứng.
-
Luật Chứng thực 2014 – Điều 19, 20
Chứng thực hợp đồng là xác nhận chữ ký, nội dung trên hợp đồng vay để đảm bảo giá trị pháp lý khi cần đối chiếu với bên thứ ba.
-
Nghị định 21/2021/NĐ-CP
Hướng dẫn chi tiết về giao dịch bảo đảm, bao gồm hợp đồng thế chấp và nghĩa vụ đăng ký bảo đảm.
🧾 2. Định nghĩa và mục đích
📌 2.1 Công chứng hợp đồng thế chấp tài sản
-
Định nghĩa: Hợp đồng giữa bên thế chấp và bên nhận thế chấp, trong đó tài sản được dùng để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ.
-
Mục đích:
-
Xác lập quyền và nghĩa vụ của các bên.
-
Bảo đảm hợp đồng có hiệu lực pháp lý, được công nhận khi xảy ra tranh chấp.
-
Cho phép đăng ký giao dịch bảo đảm tại cơ quan nhà nước.
-
-
Tài sản áp dụng: Quyền sử dụng đất, nhà ở, phương tiện, tài sản hình thành trong tương lai…
📌 2.2 Chứng thực hợp đồng vay
-
Định nghĩa: Xác nhận chữ ký và nội dung hợp đồng vay giữa bên vay và bên cho vay.
-
Mục đích:
-
Bảo đảm chữ ký là của các bên và nội dung hợp đồng không bị giả mạo.
-
Dùng làm chứng cứ pháp lý khi xảy ra tranh chấp về hợp đồng vay.
-
-
Tài sản áp dụng: Thường không liên quan đến tài sản cụ thể, chỉ liên quan đến nghĩa vụ trả nợ.
>>> Xem thêm: Không còn chờ đợi, không còn rắc rối – dịch vụ sang tên sổ đỏ trọn gói giúp bạn hoàn thành thủ tục nhanh nhất.
🏛️ 3. Phân biệt công chứng hợp đồng thế chấp tài sản và chứng thực hợp đồng vay

| Tiêu chí | Công chứng hợp đồng thế chấp tài sản | Chứng thực hợp đồng vay |
|---|---|---|
| Căn cứ pháp lý | Luật Công chứng 2014, Bộ luật Dân sự 2015 | Luật Chứng thực 2014 |
| Đối tượng áp dụng | Hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất, nhà ở, tài sản gắn liền đất | Hợp đồng vay vốn, tiền mặt hoặc tài sản, không liên quan tài sản thế chấp |
| Mục đích | Bảo đảm hiệu lực pháp lý, quyền lợi, đăng ký giao dịch bảo đảm | Xác nhận chữ ký, nội dung hợp đồng, làm chứng cứ pháp lý |
| Thẩm quyền | Công chứng viên tại văn phòng công chứng | Văn phòng chứng thực, UBND cấp xã hoặc công chứng viên (tùy quy định) |
| Phạm vi hiệu lực | Có thể đăng ký giao dịch bảo đảm với bên thứ ba | Chỉ xác nhận chữ ký và nội dung, không liên quan đăng ký tài sản |
| Thủ tục | Kiểm tra hồ sơ, tài sản, ký trực tiếp trước công chứng viên | Kiểm tra chữ ký, nội dung, xác nhận trước cơ quan có thẩm quyền |
💡 4. Ví dụ minh họa khi công chứng hợp đồng thế chấp tài sản
Trường hợp 1 – Công chứng hợp đồng thế chấp tài sản:
Công ty TNHH XYZ vay ngân hàng 5 tỷ đồng, thế chấp quyền sử dụng đất và nhà xưởng. Hợp đồng được công chứng tại Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ, sau đó đăng ký giao dịch bảo đảm tại Văn phòng đăng ký đất đai.
Trường hợp 2 – Chứng thực hợp đồng vay:
Ông Minh vay ngân hàng 500 triệu đồng, không có tài sản thế chấp. Hợp đồng vay được chứng thực chữ ký tại UBND phường, đảm bảo hợp đồng hợp pháp, tránh tranh chấp chữ ký giả mạo.
>>> Xem thêm: Từ hồ sơ pháp lý đến hợp đồng mua bán, mọi Rủi ro khi mua nhà ở xã hội đều được bóc tách rõ ràng.
⚠️ 5. Lưu ý khi thực hiện công chứng hợp đồng thế chấp tài sản
-
Khi vay có tài sản bảo đảm, phải công chứng hợp đồng thế chấp tài sản để hợp đồng có hiệu lực pháp lý và đăng ký giao dịch bảo đảm.
-
Khi vay không có tài sản bảo đảm, có thể chứng thực hợp đồng vay để đảm bảo chữ ký và nội dung hợp pháp.
-
Không nhầm lẫn công chứng và chứng thực để tránh rủi ro pháp lý hoặc tranh chấp khi thực hiện nghĩa vụ trả nợ.
-
Kiểm tra kỹ thông tin, hồ sơ và thẩm quyền người ký trước khi thực hiện công chứng hoặc chứng thực.
✅ 6. Kết luận
Công chứng hợp đồng thế chấp tài sản và chứng thực hợp đồng vay tuy đều bảo đảm giá trị pháp lý cho giao dịch, nhưng về bản chất và mục đích là khác nhau.
Hiểu rõ sự khác biệt giúp cá nhân, doanh nghiệp chuẩn bị đúng hồ sơ, thực hiện thủ tục hợp pháp và bảo vệ quyền lợi tối đa khi vay vốn hoặc thế chấp tài sản.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Các bài viết liên quan:
>>> Công chứng giấy ủy quyền nhận tiền bị sai thông tin – Cách xử lý theo quy định
>>> Thủ tục góp vốn bằng nhà đất trong công ty TNHH như thế nào?
>>> Phí công chứng hợp đồng chuyển nhượng mua bán nhà đất hết bao nhiêu tiền?
>>> Quy trình 54 công chứng văn bản chấm dứt hợp đồng, giao dịch được thực hiện thế nào?
>>> >>> Khi nào được công chứng tại nhà? Tại Hà Nội, có văn phòng công chứng nào cung cấp dịch vụ công chứng tại nhà không?
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com












