Trong quan hệ hôn nhân, tài sản chung của vợ chồng luôn là vấn đề quan trọng và dễ phát sinh tranh chấp, đặc biệt khi ly hôn hoặc trong quá trình sống chung nhưng có nhu cầu phân chia tài sản. Bên cạnh hợp đồng công chứng, nhiều người lựa chọn lập vi bằng phân chia tài sản để ghi nhận sự kiện, hành vi thực tế. Vậy, vi bằng tài sản vợ chồng có giá trị pháp lý thế nào và có thể thay thế văn bản công chứng hay không? Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết dựa trên các quy định pháp luật mới nhất, kèm ví dụ minh họa thực tế.
>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng – lựa chọn thông minh cho mọi thủ tục.
1. Căn cứ pháp lý về vi bằng phân chia tài sản
-
Điều 36, Điều 37 Nghị định 08/2020/NĐ-CP: Vi bằng là văn bản do Thừa phát lại lập, ghi nhận sự kiện, hành vi có thật mà Thừa phát lại trực tiếp chứng kiến, có giá trị chứng cứ để Tòa án, cơ quan nhà nước có thẩm quyền xem xét.
-
Điều 33 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014: Tài sản chung của vợ chồng bao gồm tài sản do vợ, chồng tạo ra trong thời kỳ hôn nhân, trừ trường hợp được xác định là tài sản riêng.
-
Điều 38 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014: Vợ chồng có quyền thỏa thuận phân chia tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân, và việc thỏa thuận này phải lập thành văn bản. Văn bản phân chia có hiệu lực pháp luật nếu được công chứng hoặc chứng thực.
Như vậy, vi bằng phân chia tài sản chỉ ghi nhận sự kiện các bên đã thực hiện phân chia, không thay thế văn bản công chứng.
2. Vi bằng phân chia tài sản vợ chồng là gì?
Vi bằng phân chia tài sản vợ chồng là văn bản do Thừa phát lại lập nhằm ghi nhận sự kiện vợ chồng thỏa thuận, bàn giao hoặc phân chia tài sản chung trong hôn nhân hoặc khi ly hôn.
Ví dụ các trường hợp lập vi bằng:
-
Ghi nhận việc vợ chồng thỏa thuận phân chia quyền sử dụng đất, nhà ở.
-
Ghi nhận tình trạng tài sản trước khi phân chia.
-
Ghi nhận việc bàn giao tài sản, tiền bạc sau khi chia.
>>> Xem thêm: Nhanh – gọn – đúng luật cùng Dịch vụ sổ đỏ.
3. Giá trị pháp lý của vi bằng phân chia tài sản
3.1. Vi bằng là chứng cứ quan trọng
Vi bằng giúp chứng minh sự kiện phân chia tài sản đã diễn ra, tình trạng tài sản, hành vi giao nhận, từ đó là cơ sở để Tòa án hoặc cơ quan nhà nước giải quyết khi có tranh chấp.
3.2. Không thay thế công chứng phân chia tài sản
Theo Điều 38 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, văn bản phân chia tài sản chung phải được công chứng hoặc chứng thực mới có hiệu lực. Do đó, vi bằng tài sản vợ chồng chỉ hỗ trợ chứng minh sự kiện, không thay thế công chứng.
Ví dụ minh họa: Anh A và chị B trong thời kỳ hôn nhân thỏa thuận phân chia quyền sở hữu chiếc ô tô mua chung. Họ mời Thừa phát lại lập vi bằng ghi nhận việc bàn giao ô tô cho anh A sử dụng. Tuy nhiên, để có hiệu lực pháp lý về quyền sở hữu, hai người vẫn phải lập văn bản thỏa thuận phân chia tài sản và công chứng tại Văn phòng công chứng.
4. Quy trình lập vi bằng phân chia tài sản
4.1. Bước 1: Nộp yêu cầu lập vi bằng
Vợ chồng gửi yêu cầu đến Văn phòng Thừa phát lại, nêu rõ sự kiện, hành vi cần ghi nhận.
4.2. Bước 2: Thừa phát lại chứng kiến sự kiện
Thừa phát lại trực tiếp có mặt tại nơi diễn ra việc phân chia tài sản (ví dụ: giao nhận tiền, bàn giao nhà, xe…).
4.3. Bước 3: Lập vi bằng
Vi bằng mô tả chi tiết sự kiện, hành vi, tình trạng tài sản; có thể kèm hình ảnh, video minh chứng.
4.4. Bước 4: Đăng ký tại Sở Tư pháp
Trong 03 ngày làm việc, Văn phòng Thừa phát lại gửi vi bằng đến Sở Tư pháp để đăng ký. Chỉ khi được chấp nhận đăng ký, vi bằng mới có hiệu lực pháp lý.
Ví dụ thực tế: Khi ly hôn, vợ chồng ông C và bà D thỏa thuận chia tài sản là một căn hộ. Trước khi tiến hành công chứng văn bản phân chia, họ mời Thừa phát lại lập vi bằng ghi nhận tình trạng căn hộ và việc bàn giao chìa khóa. Nhờ vậy, sau này khi phát sinh tranh chấp về việc đã giao tài sản, vi bằng trở thành chứng cứ khách quan.
>>> Xem thêm: Đọc ngay: Những điều cần biết về Công chứng vi bằng.
5. Lợi ích khi lập vi bằng phân chia tài sản tài sản vợ chồng
5.1. Bảo đảm tính khách quan
Vi bằng ghi nhận sự kiện một cách trung thực, do cơ quan có thẩm quyền lập, tránh tình trạng tranh cãi “có hay không có việc phân chia”.
5.2. Bảo vệ quyền lợi khi tranh chấp
Nếu tranh chấp xảy ra, vi bằng là chứng cứ quan trọng giúp Tòa án có cơ sở giải quyết.
5.3. Tăng cường minh bạch
Ghi nhận tình trạng tài sản, hành vi giao nhận rõ ràng, hạn chế tranh chấp sau này.
6. Lưu ý khi lập vi bằng phân chia tài sản
-
Vi bằng không thay thế văn bản công chứng phân chia tài sản vợ chồng.
-
Nên kết hợp công chứng văn bản phân chia và lập vi bằng để vừa có hiệu lực pháp luật, vừa có chứng cứ khách quan.
-
Vi bằng phải được đăng ký tại Sở Tư pháp để phát sinh giá trị pháp lý.
>>> Xem thêm: Tiết kiệm thời gian khi hiểu rõ Thủ tục công chứng ngay từ đầu.
Kết luận
Vi bằng phân chia tài sản là giải pháp pháp lý hữu ích, giúp ghi nhận sự kiện, hành vi phân chia tài sản chung của vợ chồng. Tuy nhiên, vi bằng tài sản vợ chồng chỉ có giá trị chứng cứ, không thay thế văn bản công chứng. Do đó, để đảm bảo hiệu lực pháp lý và quyền lợi, vợ chồng nên thực hiện song song việc công chứng văn bản phân chia và lập vi bằng.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Các bài viết liên quan:
>>> Hợp đồng ở nhờ có cần công chứng không: Góc nhìn từ luật sư
>>> Thỏa thuận phân chia di sản thừa kế có cần công chứng không?
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com