Di chúc và hợp đồng ở nhờ: Mối quan hệ và những điều cần lưu ý
Trong thực tế, di chúc và hợp đồng ở nhờ thường xuyên liên quan đến nhau khi phát sinh tranh chấp về quyền sử dụng nhà, đất hoặc tài sản khác. Việc hiểu rõ mối quan hệ giữa hai loại văn bản này sẽ giúp hạn chế rủi ro pháp lý, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên.
>>> Xem thêm: Tại sao nên lựa chọnvăn phòng công chứng uy tín khi làm thủ tục nhà đất?
📌 Khái niệm cơ bản về di chúc và hợp đồng ở nhờ
🔹 Di chúc là gì?
Theo Điều 624 Bộ luật Dân sự 2015:
“Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.”
👉 Như vậy, di chúc là công cụ pháp lý để định đoạt tài sản sau khi người lập mất, đảm bảo ý nguyện được thực hiện theo pháp luật.
🔹 Hợp đồng ở nhờ là gì?
Theo quy định tại Điều 494 Bộ luật Dân sự 2015:
“Hợp đồng mượn tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho mượn giao tài sản cho bên mượn để sử dụng không phải trả tiền, sau khi hết thời hạn phải trả lại tài sản.”
👉 Hợp đồng ở nhờ chính là một dạng của hợp đồng mượn tài sản, áp dụng cho việc cho ở nhờ nhà đất.
>>> Xem thêm: Kinh nghiệm chọn dịch vụ làm sổ hồnguy tín để tránh mất thời gian
📌 Mối quan hệ giữa di chúc và hợp đồng ở nhờ
1. Di chúc có thể ảnh hưởng đến hợp đồng ở nhờ 🏠
Khi chủ sở hữu lập di chúc để lại nhà đất cho người thừa kế, nhưng tài sản đang có người khác ở nhờ theo hợp đồng, người thừa kế sẽ nhận quyền sử dụng, sở hữu kèm theo nghĩa vụ giải quyết hợp đồng này.
Nếu di chúc không đề cập đến quyền lợi của người ở nhờ, dễ dẫn đến tranh chấp.
Ví dụ thực tế: Ông A cho ông B ở nhờ trong căn nhà bằng hợp đồng miệng. Sau đó, ông A lập di chúc để lại căn nhà cho con gái C. Sau khi ông A qua đời, C yêu cầu B rời khỏi nhà. Tuy nhiên, do hợp đồng ở nhờ chưa có thời hạn rõ ràng, phát sinh mâu thuẫn dẫn đến kiện tụng.
2. Hợp đồng ở nhờ có thể vô hiệu khi trái với di chúc ⚖️
Nếu người lập di chúc đã quy định rõ không cho người khác ở nhờ hoặc cho thuê nhà, mà sau đó có hợp đồng ở nhờ được ký bởi người không có quyền, hợp đồng này có thể vô hiệu.
Căn cứ pháp lý: Điều 123 Bộ luật Dân sự 2015 (Giao dịch dân sự vô hiệu do vi phạm điều cấm của luật).
📌 Những điều cần lưu ý khi kết hợp di chúc và hợp đồng ở nhờ
🔹 1. Kiểm tra quyền sở hữu trước khi lập hợp đồng ở nhờ 🧐
✔ Người cho ở nhờ phải là chủ sở hữu tài sản hoặc có quyền định đoạt theo di chúc. ✔ Nếu chỉ là người được ở nhờ tạm thời mà tự ý cho người khác ở nhờ, hợp đồng sẽ không có giá trị.
🔹 2. Di chúc cần quy định rõ về quyền ở nhờ 📝
✔ Người lập di chúc có thể cho phép một cá nhân được tiếp tục ở nhờ trong thời gian nhất định sau khi mình mất. ✔ Điều này giúp hạn chế tranh chấp giữa người thừa kế và người ở nhờ.
🔹 3. Hợp đồng ở nhờ nên được công chứng, chứng thực 📑
✔ Hợp đồng bằng văn bản, có xác nhận của UBND xã/phường hoặc phòng công chứng sẽ có giá trị pháp lý cao. ✔ Tránh trường hợp tranh chấp chỉ dựa trên lời nói, khó chứng minh.
>>> Xem thêm: Cách tính phí công chứnghợp đồng mua bán nhà đất mới nhất năm 2025
📌 Ví dụ minh họa thực tế
Trường hợp 1: Ông D lập di chúc cho con trai toàn bộ căn nhà, nhưng đồng thời ghi rõ cho bà E (em gái ông D) tiếp tục ở nhờ trong 3 năm sau khi ông qua đời. Khi ông D mất, người con không thể đuổi bà E ngay, phải chờ hết thời hạn 3 năm.
Trường hợp 2: Bà H cho bạn thân là bà K ở nhờ trong căn hộ. Sau đó, bà H lập di chúc để lại căn hộ cho con. Khi bà H mất, con bà có quyền yêu cầu bà K trả lại căn hộ, vì hợp đồng ở nhờ chỉ có hiệu lực trong thời gian bà H còn sống.
📌 Kết luận: Bảo vệ quyền lợi hợp pháp khi kết hợp di chúc và hợp đồng ở nhờ
Di chúc và hợp đồng ở nhờ có mối quan hệ chặt chẽ, tác động qua lại trong quá trình giải quyết tài sản.
Để tránh tranh chấp, người dân nên: ✅ Lập di chúc rõ ràng, chi tiết. ✅ Ký kết hợp đồng ở nhờ bằng văn bản. ✅ Tham khảo ý kiến luật sư hoặc công chứng viên trước khi ký.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
