Quyền của các bên trong hợp đồng chia tách nhà đất là nội dung quan trọng trong các giao dịch về bất động sản, đặc biệt khi nhiều người cùng sở hữu chung một thửa đất hoặc một căn nhà và mong muốn phân chia để thuận tiện cho việc sử dụng, chuyển nhượng hoặc thừa kế. Hiểu đúng quyền và nghĩa vụ giúp tránh tranh chấp, đảm bảo pháp lý cho các bên liên quan.
>>>Xem thêm: Tranh chấp hợp đồng chia tách nhà đất: Nguyên nhân và cách xử lý
1. Căn cứ pháp lý điều chỉnh hợp đồng chia tách nhà đất
Hợp đồng chia tách nhà đất được điều chỉnh bởi các văn bản pháp luật sau:
-
Bộ luật Dân sự 2015, đặc biệt từ Điều 385 đến Điều 401 quy định về giao kết và thực hiện hợp đồng
-
Luật Đất đai 2013, quy định về quản lý và sử dụng đất đai
-
Nghị định 43/2014/NĐ-CP và các nghị định sửa đổi liên quan đến thủ tục đăng ký, cấp Giấy chứng nhận
-
Luật Công chứng 2014, điều chỉnh về việc công chứng hợp đồng chia tách tài sản là nhà, đất
2. Quy định về hợp đồng chia tách nhà đất
>>>Xem thêm: Đội ngũ công chứng viên tại văn phòng công chứng – Chuyên môn cao, tận tâm
2.1. Hợp đồng chia tách là gì?
Hợp đồng chia tách nhà đất là thỏa thuận dân sự giữa các chủ sở hữu hoặc đồng sở hữu nhà đất nhằm phân chia quyền sử dụng, quyền sở hữu thành phần riêng lẻ. Đây có thể là chia tài sản do mua chung, được thừa kế hoặc tài sản sau ly hôn.
2.2. Điều kiện chia tách
-
Đất có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hợp pháp
-
Việc chia tách phải phù hợp với quy hoạch, diện tích tối thiểu theo quy định từng địa phương (ví dụ: tối thiểu 30m2 tại TP.HCM và 36m2 tại Hà Nội)
-
Có sự đồng thuận bằng văn bản của tất cả các đồng sở hữu
3. Quyền của các bên trong hợp đồng chia tách nhà đất
3.1. Quyền và nghĩa vụ các bên trong hợp đồng chia tách nhà đất: Bên nhận phần tài sản chia tách
-
Được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất/sở hữu nhà ở với phần đã chia
-
Có quyền chuyển nhượng, thế chấp, cho thuê, tặng cho phần tài sản riêng sau khi chia
-
Được quyền cải tạo, sửa chữa tài sản nếu không làm ảnh hưởng đến phần còn lại
3.2. Quyền và nghĩa vụ các bên trong hợp đồng chia tách nhà đất: Bên chuyển giao hoặc đồng sở hữu
-
Được nhận phần giá trị hoặc phần tài sản cụ thể theo thỏa thuận
-
Được yêu cầu bên nhận chia tách thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính nếu có thỏa thuận bù trừ giá trị
-
Được bảo đảm quyền lợi khi có sự chênh lệch về giá trị hoặc vị trí tài sản chia
4. Nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng chia tách nhà đất
>>>Xem thêm: Mẫu hợp đồng chia tách nhà đất mới nhất năm 2025
4.1. Quyền và nghĩa vụ các bên trong hợp đồng chia tách nhà đất: Nghĩa vụ tài chính
-
Cùng nhau nộp thuế, lệ phí trước bạ, phí đo đạc, tách thửa theo quy định của pháp luật
-
Trường hợp có chênh lệch giá trị, bên nhận phần có giá trị cao hơn phải bù phần chênh lệch theo thỏa thuận
4.2. Quyền và nghĩa vụ các bên trong hợp đồng chia tách nhà đất: Nghĩa vụ hợp tác
-
Cung cấp đầy đủ giấy tờ pháp lý liên quan để thực hiện thủ tục chia tách
-
Cùng nhau ký kết văn bản chia tách và tiến hành thủ tục tại cơ quan đăng ký đất đai
4.3. Quyền và nghĩa vụ các bên trong hợp đồng chia tách nhà đất: Nghĩa vụ đảm bảo tính pháp lý
>>>Xem thêm: Ký Hợp đồng chia tách nhà đất mà chưa hiểu rõ luật, bạn đang tự đẩy mình vào rủi ro.
-
Cam kết không có tranh chấp, không bị kê biên, không cầm cố thế chấp tài sản đang chia
-
Nếu phát sinh tranh chấp, phải chịu trách nhiệm liên đới theo quy định pháp luật
5. Ví dụ minh họa thực tế
Trường hợp 1: Ông Bà H có 1 thửa đất 200m2 đứng tên cả hai người. Các con của ông bà mong muốn chia làm 2 phần để thuận tiện xây dựng nhà ở. Sau khi đo đạc, lập hợp đồng chia tách nhà đất có công chứng, ông bà H đồng ý chia cho con A 100m2 và con B 100m2. Các con thực hiện thủ tục tách thửa và được cấp sổ riêng. Trường hợp này, quyền của các bên trong hợp đồng chia tách nhà đất đã được thực hiện đầy đủ theo thỏa thuận và đúng pháp luật.
Trường hợp 2: Anh T và chị Q là vợ chồng, sở hữu chung một căn nhà 3 tầng. Sau ly hôn, hai người thỏa thuận chia căn nhà: chị Q sở hữu tầng 1 và tầng 2, anh T sở hữu tầng 3 và sân thượng. Tuy nhiên do không tách được Giấy chứng nhận, việc chia tách chỉ dừng lại ở thỏa thuận dân sự. Nếu một bên đơn phương bán hoặc xây dựng thêm sẽ vi phạm nghĩa vụ hợp tác và bị bên kia kiện ra tòa.
6. Một số lưu ý khi ký kết hợp đồng chia tách nhà đất
>>> Xem thêm: Phí công chứng liệu có minh bạch? Khám phá quyền lợi của bạn khi thanh toán.
-
Hợp đồng nên có công chứng tại tổ chức hành nghề công chứng
-
Kiểm tra kỹ tính pháp lý của thửa đất trước khi ký
-
Cần có bản vẽ thể hiện ranh giới, vị trí cụ thể phần chia
-
Nên lập thỏa thuận rõ ràng về chi phí, nghĩa vụ thuế phí
-
Đảm bảo phù hợp quy hoạch, không chia nhỏ hơn diện tích tối thiểu
Kết luận
Hiểu rõ quyền của các bên trong hợp đồng chia tách nhà đất là cách bảo vệ lợi ích hợp pháp khi thực hiện chia tài sản chung, đặc biệt với tài sản có giá trị lớn như đất đai, nhà ở. Việc thực hiện đúng trình tự, thủ tục, cũng như tuân thủ các quy định pháp luật sẽ giúp quá trình chia tách diễn ra thuận lợi, hạn chế rủi ro pháp lý.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com