Trong quá trình ly hôn, nhà đất thường là tài sản có giá trị lớn và là vấn đề tranh chấp phức tạp nhất. Việc chia nhà đất khi ly hôn cần dựa trên nguyên tắc pháp luật, đảm bảo công bằng, hợp lý và bảo vệ quyền lợi cả hai bên cũng như con cái. Bài viết này sẽ hướng dẫn nguyên tắc, thủ tục chia nhà đất, kèm ví dụ minh họa thực tế, giúp bạn nắm rõ cách Tòa án giải quyết tranh chấp.
>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng hỗ trợ công chứng giấy tờ cho người nước ngoài?
⚖️ 1️⃣ Căn cứ pháp lý về chia nhà đất khi ly hôn
Theo Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 và Bộ luật Dân sự 2015:
-
Điều 33 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014:
Tài sản chung của vợ chồng gồm: bất động sản, động sản, thu nhập do lao động, sản xuất, kinh doanh trong thời kỳ hôn nhân.
-
Điều 59 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014:
Khi ly hôn, tài sản chung được chia theo thỏa thuận của vợ chồng; nếu không thỏa thuận được, Tòa án chia dựa trên nguyên tắc công bằng, xem xét công sức đóng góp, điều kiện, hoàn cảnh, quyền lợi con chung.
-
Điều 211, 212 Bộ luật Dân sự 2015:
Quy định về quyền sở hữu, chứng minh tài sản riêng, tài sản chung và việc đăng ký quyền sử dụng đất.
>>> Xem thêm: Bán đất nhanh hơn nhờ dịch vụ làm sổ đỏ chuyên nghiệp
👩⚖️ 2️⃣ Nguyên tắc chia nhà đất khi ly hôn
🔹 2.1. Ưu tiên thỏa thuận giữa vợ chồng
-
Nếu hai bên đồng thuận, Tòa án thường phê chuẩn thỏa thuận chia nhà đất.
-
Thỏa thuận phải được công chứng hoặc chứng thực, rõ ràng về số lượng, diện tích, giá trị và quyền sở hữu.
🔹 2.2. Nguyên tắc công bằng khi Tòa án phân chia
Khi không thỏa thuận được, Tòa án sẽ chia dựa trên các yếu tố:
-
Công sức đóng góp của mỗi bên: tiền, lao động, cải tạo nhà đất.
-
Hoàn cảnh và nhu cầu của mỗi người: ai cần nơi ở lâu dài hơn, điều kiện kinh tế ra sao.
-
Lợi ích của con chung: Tòa ưu tiên nơi ở gần trường học, môi trường ổn định cho con.
-
Thời gian hình thành tài sản: trước hay sau hôn nhân.
🔹 2.3. Xác định tài sản riêng và tài sản chung
-
Tài sản riêng: do một bên sở hữu trước hôn nhân, được thừa kế hoặc được tặng riêng.
-
Tài sản chung: hình thành trong thời kỳ hôn nhân từ thu nhập chung hoặc cải tạo nhà đất chung.
💡 Ví dụ:
Chị A sở hữu căn nhà riêng trước khi kết hôn → tài sản riêng, không bắt buộc chia.
Hai vợ chồng cùng mua đất và xây nhà từ năm 2015 → tài sản chung, chia theo nguyên tắc công bằng.
📘 3️⃣ Thủ tục chia nhà đất khi ly hôn
🔹 Bước 1: Thỏa thuận trước khi ly hôn
-
Lập văn bản thỏa thuận phân chia nhà đất, công chứng hoặc chứng thực.
-
Nếu có con chung, thỏa thuận cũng phải đề cập quyền nuôi con và cấp dưỡng.
🔹 Bước 2: Nộp hồ sơ tại Tòa án
Hồ sơ gồm:
-
Đơn ly hôn hoặc đơn yêu cầu Tòa án giải quyết tranh chấp tài sản;
-
Giấy chứng nhận kết hôn;
-
Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu nhà đất (sổ đỏ, hợp đồng mua bán, hóa đơn chi phí, chứng từ cải tạo);
-
Giấy khai sinh con (nếu có).
📍 Nộp tại: Tòa án nhân dân cấp huyện nơi nhà đất tọa lạc hoặc nơi cư trú của bị đơn.
🔹 Bước 3: Tòa án hòa giải và xét xử
-
Tòa án sẽ thẩm tra, hòa giải, nếu không đạt được thỏa thuận, sẽ ra bản án phân chia tài sản dựa trên nguyên tắc công bằng.
>>> Xem thêm: Dịch vụ công chứng trọn gói, đảm bảo đúng quy định pháp luật
💡 4️⃣ Ví dụ minh họa cụ thể
Trường hợp 1 – Thỏa thuận chia nhà đất:
Anh H và chị M ly hôn thuận tình, có 1 con chung. Hai bên thống nhất căn nhà thuộc quyền sở hữu của chị M, anh H được nhận 50% giá trị tiền tiết kiệm thay cho phần nhà. Tòa án phê chuẩn thỏa thuận mà không cần phiên tòa kéo dài.
Trường hợp 2 – Tranh chấp không thỏa thuận:
Anh P và chị Q cùng mua đất bằng tiền tiết kiệm riêng của anh P và tiền chung. Tòa án xác định công sức đóng góp và điều kiện sống của mỗi bên, chia nhà đất 60% cho anh P và 40% cho chị Q, đảm bảo quyền lợi con chung.
⚠️ 5️⃣ Lưu ý quan trọng khi chia nhà đất khi ly hôn
✅ Chuẩn bị đầy đủ chứng cứ sở hữu và đóng góp: sổ đỏ, hóa đơn, chứng từ.
✅ Xác định rõ tài sản riêng và tài sản chung.
✅ Nếu có con chung, Tòa án ưu tiên lợi ích của con.
✅ Thỏa thuận càng chi tiết càng giảm tranh chấp và tiết kiệm thời gian.
>>> Xem thêm: Người vay nợ trong thời kỳ hôn nhân có phải chịu trách nhiệm trong phân chia tài sản khi ly hôn không?
Kết luận
Chia nhà đất khi ly hôn là quá trình cần tuân thủ nguyên tắc công bằng và pháp luật:
-
Thỏa thuận được ưu tiên, giúp ly hôn thuận tình nhanh gọn.
-
Nếu không thỏa thuận, Tòa án phân chia dựa trên công sức, đóng góp, nhu cầu và lợi ích con chung.
-
Chuẩn bị hồ sơ và chứng cứ đầy đủ giúp rút ngắn thời gian giải quyết và bảo vệ quyền lợi hợp pháp.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Các bài viết liên quan:
>>> Phân chia tài sản khi ly hôn: Nguyên tắc và ví dụ cụ thể
>>> Tiến độ dự án: Cần lưu ý những gì trước khi đặt cọc?
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com