Chủ nhà hay người thuê: ai chịu trách nhiệm khi sự cố bất ngờ xảy ra?
Trong thực tế thuê nhà, nhiều người gặp phải tình huống tranh cãi khi có sự cố bất ngờ xảy ra, như hư hỏng thiết bị, cháy nổ, trộm cắp hay tai nạn xảy ra trong thời gian thuê. Vậy trong các trường hợp đó, ai là người phải chịu trách nhiệm – bên thuê hay bên cho thuê? Bài viết dưới đây sẽ phân tích cụ thể căn cứ pháp lý để làm rõ trách nhiệm bên thuê bên cho thuê trong từng tình huống.
>>> Xem thêm: Chia sẻ kinh nghiệm xương máu khi ký hợp đồng thuê nhà lần đầu
Căn cứ pháp lý về nghĩa vụ của bên thuê và bên cho thuê
Theo Bộ luật Dân sự 2015, đặc biệt là các điều từ 471 đến 482, quy định về hợp đồng thuê tài sản, trong đó nghĩa vụ của các bên được phân định rõ:
Điều 476 Bộ luật Dân sự 2015 quy định: “Bên cho thuê có nghĩa vụ bảo đảm quyền sử dụng tài sản ổn định cho bên thuê.”
Điều 477 Bộ luật Dân sự 2015 ghi rõ: “Bên thuê có nghĩa vụ sử dụng tài sản đúng công dụng, đúng mục đích đã thỏa thuận và có trách nhiệm bảo quản tài sản trong thời gian thuê.”
Ngoài ra, nếu bên thuê gây thiệt hại cho bên thứ ba thì có thể phát sinh trách nhiệm bồi thường theo Điều 584 và các điều tiếp theo của Bộ luật Dân sự.
Trách nhiệm bên thuê bên cho thuê khi xảy ra các sự cố thường gặp
🔥 1. Cháy nổ, rò rỉ điện, hư hỏng hệ thống do lỗi kết cấu
Trách nhiệm bên cho thuê Nếu sự cố như cháy nổ, chập điện do hệ thống điện, ống nước cũ kỹ, không đạt chuẩn (dù bên thuê sử dụng đúng cách) thì chủ nhà – tức bên cho thuê – phải chịu trách nhiệm.
📌 Ví dụ: Chị H thuê căn hộ tại TP.HCM. Sau 3 tháng, hệ thống dây điện trong tường phát nổ gây hư hại đồ đạc. Kiểm tra cho thấy dây điện không đạt chuẩn, đã cũ. Trong trường hợp này, chủ nhà phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại theo Điều 478 Bộ luật Dân sự 2015.
>>> Xem thêm: Văn phòng Công chứng có được quyền từ chối công chứng không? – Phân tích từ thực tiễn
🔧 2. Hư hỏng do bên thuê sử dụng sai mục đích
Trách nhiệm bên thuê Khi người thuê tự ý cải tạo, khoan đục tường, lắp đặt thiết bị nặng gây sập trần hoặc rò rỉ nước thì họ phải chịu trách nhiệm sửa chữa và bồi thường.
📌 Ví dụ: Anh T thuê nhà nguyên căn rồi tự ý đập vách ngăn để thông phòng, dẫn đến gãy xà gồ, gây sập trần. Trong trường hợp này, bên thuê hoàn toàn chịu trách nhiệm, theo Điều 477 và 478 Bộ luật Dân sự.
🧯 3. Tai nạn xảy ra trong quá trình sinh sống
Tùy nguyên nhân và lỗi cụ thể
Nếu tai nạn xảy ra do thiết kế sai từ trước (tay vịn cầu thang lỏng, ban công dễ rơi…), bên cho thuê phải chịu trách nhiệm.
Nếu do người thuê bất cẩn (để trẻ nhỏ leo ban công, nấu bếp không tắt gas…), người thuê chịu trách nhiệm dân sự, thậm chí hình sự nếu có hậu quả nghiêm trọng.
Vai trò của hợp đồng thuê nhà trong việc xác định trách nhiệm
Hợp đồng thuê nhà là căn cứ pháp lý quan trọng nhất giúp làm rõ trách nhiệm bên thuê bên cho thuê khi có sự cố phát sinh. Một hợp đồng rõ ràng nên có các nội dung sau:
Trạng thái bàn giao nhà (có biên bản kèm ảnh chụp)
Bên nào chịu trách nhiệm bảo trì, sửa chữa định kỳ
Bên nào mua bảo hiểm (nếu có)
Các giới hạn trách nhiệm khi xảy ra rủi ro
📌 Lưu ý: Nếu không có hợp đồng rõ ràng hoặc chỉ thỏa thuận miệng, việc chứng minh lỗi khi xảy ra tranh chấp sẽ rất khó khăn.
>>> Xem thêm: Hợp đồng tặng cho có bắt buộc làmthủ tục công chứng không?
Khi nào phải bồi thường? Khi nào có thể bị xử lý hình sự?
Nếu gây thiệt hại về tài sản do lỗi cá nhân → bồi thường dân sự theo Điều 589 Bộ luật Dân sự 2015
Nếu gây hậu quả nghiêm trọng (chết người, cháy lan nhiều nhà) → có thể bị truy cứu theo Bộ luật Hình sự 2015, ví dụ: Tội vô ý gây thiệt hại nghiêm trọng về tài sản (Điều 180), Tội vi phạm quy định về phòng cháy chữa cháy (Điều 313)…
Kết luận: Cần rõ ràng ngay từ đầu
Để tránh tranh chấp sau này, cả bên thuê và bên cho thuê cần:
✅ Ký hợp đồng thuê nhà bằng văn bản có công chứng nếu có giá trị lớn ✅ Ghi rõ quyền và nghĩa vụ của mỗi bên khi xảy ra sự cố ✅ Kiểm tra hiện trạng tài sản khi bàn giao ✅ Lưu giữ bằng chứng hình ảnh, biên bản nghiệm thu rõ ràng
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
