Trong các giao dịch dân sự, hợp đồng chỉ phát huy hiệu lực khi các bên thực hiện đúng nghĩa vụ đã cam kết. Tuy nhiên, thực tế phát sinh nhiều trường hợp một bên vi phạm nghiêm trọng dẫn đến mục đích của hợp đồng không thể đạt được, buộc bên còn lại phải hủy bỏ hợp đồng để bảo vệ quyền lợi. Bài viết phân tích Điều 423 Bộ luật Dân sự 2015 và minh họa bằng ví dụ giao hàng trễ gây thiệt hại.
>>> Xem thêm: Hàng nghìn khách hàng đã tin tưởng văn phòng công chứng – còn bạn thì sao?
1. Căn cứ pháp lý về quyền hủy bỏ hợp đồng theo Điều 423 BLDS 2015
Điều 423 BLDS 2015 quy định rằng một bên có quyền hủy bỏ hợp đồng nếu bên kia vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ, khiến mục đích của việc giao kết hợp đồng không thể đạt được.
Nội dung quan trọng của điều luật gồm Một là phải có hành vi vi phạm nghĩa vụ đã thỏa thuận. Hai là mức độ vi phạm phải nghiêm trọng. Ba là hậu quả của vi phạm làm mất toàn bộ mục đích giao kết.
Ví dụ, bên mua đặt hàng để phục vụ sự kiện vào ngày cố định, nhưng bên bán giao hàng trễ khiến việc sử dụng không còn ý nghĩa. Khi đó, mục đích hợp đồng bị phá vỡ hoàn toàn.
2. Khi nào vi phạm được xem là vi phạm nghiêm trọng
Vi phạm nghiêm trọng là hành vi tước bỏ lợi ích mà bên bị vi phạm đáng lẽ được hưởng theo hợp đồng.
Một số trường hợp thường được coi là nghiêm trọng gồm
Giao hàng trễ khiến hàng không còn giá trị sử dụng.
Giao sản phẩm sai chất lượng hoặc không thể thay thế kịp.
Không thanh toán đúng hạn gây thiệt hại lớn cho bên nhận.
Không thực hiện nghĩa vụ chính của hợp đồng.
Mức độ nghiêm trọng được đánh giá dựa trên nội dung hợp đồng, thời hạn, mục đích và hậu quả thực tế.
Khi hủy bỏ hợp đồng theo Điều 423, các hệ quả pháp lý sau phát sinh
Hợp đồng chấm dứt từ thời điểm bị hủy Các bên không còn phải tiếp tục thực hiện nghĩa vụ.
Các bên phải hoàn trả cho nhau những gì đã nhận Việc hoàn trả thực hiện theo nguyên tắc của Điều 427 BLDS 2015, tức hoàn trả bằng hiện vật hoặc bằng tiền.
Bên vi phạm phải bồi thường thiệt hại Theo Điều 13 và Điều 360 BLDS 2015, bên vi phạm phải bồi thường thiệt hại thực tế, bao gồm lợi ích bị mất và chi phí phát sinh hợp lý.
4. Ví dụ thực tế: Giao hàng trễ làm mất hoàn toàn mục đích hợp đồng
Công ty X ký hợp đồng mua 3.000 áo đồng phục sự kiện với Công ty Y, yêu cầu giao ngày 20 để chuẩn bị lễ khai trương ngày 22. Công ty Y cam kết đúng tiến độ.
Tuy nhiên, ngày 23 hàng mới được giao. Sự kiện đã diễn ra, khiến Công ty X không thể sử dụng áo theo đúng mục đích, đồng thời chịu chi phí phát sinh để thay thế trang phục cho đội ngũ.
Trong trường hợp này
Công ty Y vi phạm nghĩa vụ giao hàng đúng hạn.
Việc giao hàng trễ làm mất toàn bộ mục đích hợp đồng.
Công ty X có quyền hủy bỏ hợp đồng theo Điều 423 BLDS 2015.
Công ty Y phải hoàn trả tiền và bồi thường phần thiệt hại mà Công ty X chứng minh được.
Hủy bỏ hợp đồng là biện pháp pháp lý quan trọng nhằm bảo vệ quyền lợi của bên bị vi phạm khi nghĩa vụ bị vi phạm nghiêm trọng. Điều 423 BLDS 2015 đặt ra tiêu chí rõ ràng để xác định trường hợp được hủy bỏ hợp đồng, đặc biệt trong các giao dịch có tính thời hạn như giao hàng phục vụ sự kiện. Thu thập chứng cứ đầy đủ và thực hiện đúng quy trình sẽ giúp việc hủy hợp đồng có giá trị pháp lý và đảm bảo quyền lợi hợp pháp của bên bị thiệt hại.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
