Vi bằng trong giao dịch nhà đất: Lập vi bằng mua bán, cho thuê

Trong các giao dịch liên quan đến bất động sản, nhiều người thường tìm đến vi bằng trong giao dịch nhà đất do Thừa phát lại lập với mong muốn có thêm bằng chứng bảo vệ quyền lợi. Tuy nhiên, không ít người còn nhầm lẫn giữa giá trị của vi bằng và công chứng trong mua bán, cho thuê nhà. Vậy, vi bằng mua bán nhà có được pháp luật công nhận không? Vi bằng thuê nhà có giá trị pháp lý như thế nào? Bài viết này sẽ phân tích chi tiết căn cứ pháp luật mới nhất và đưa ra ví dụ minh họa thực tế.

>>> Xem thêm: Địa chỉ quen thuộc của nhiều doanh nghiệp – văn phòng công chứng.

1. Căn cứ pháp lý về vi bằng trong giao dịch nhà đất

Theo Điều 36 Nghị định 08/2020/NĐ-CP về tổ chức và hoạt động của Thừa phát lại:

Vi bằng là văn bản do Thừa phát lại lập, ghi nhận sự kiện, hành vi có thật mà Thừa phát lại trực tiếp chứng kiến.
Vi bằng có giá trị chứng cứ để Tòa án, cơ quan nhà nước có thẩm quyền xem xét khi giải quyết vụ án.

Tuy nhiên, theo khoản 4 Điều 37 Nghị định 08/2020/NĐ-CP, vi bằng không thay thế công chứng, chứng thực và không được sử dụng để hợp thức hóa các giao dịch bất động sản vốn phải công chứng theo quy định của Luật Đất đai 2013, Luật Nhà ở 2014.

2. Vi bằng trong giao dịch nhà đất – mua bán nhà: Có giá trị pháp lý không?

2.1. Quy định pháp luật

Điều 167 Luật Đất đai 2013 quy định hợp đồng chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất phải được công chứng hoặc chứng thực.
Do đó, việc lập vi bằng mua bán nhà không có giá trị thay thế hợp đồng công chứng.

2.2. Rủi ro khi chỉ lập vi bằng mua bán nhà

Giao dịch mua bán có thể bị tuyên vô hiệu do không tuân thủ hình thức bắt buộc.
Người mua dễ bị mất tiền nếu bên bán tiếp tục chuyển nhượng cho người khác.

Ví dụ minh họa: Anh A mua nhà của anh B và chỉ lập vi bằng ghi nhận việc giao nhận tiền, ký giấy viết tay. Sau đó, anh B vẫn bán căn nhà này cho chị C bằng hợp đồng công chứng. Khi tranh chấp xảy ra, Tòa án công nhận quyền của chị C, còn vi bằng của anh A chỉ được coi là chứng cứ giao dịch tiền, không đủ để xác lập quyền sở hữu nhà.

>>> Xem thêm: Bảo mật tuyệt đối thông tin khách hàng tại Dịch vụ làm sổ đỏ trọn gói.

Xem thêm: Tổng Hợp 5 Kinh Nghiệm Công Chứng Để Tránh Mất Thời Gian, Tránh Lừa Đảo

3. Vi bằng trong giao dịch nhà đất – thuê nhà: Khi nào có thể sử dụng?

3.1. Trường hợp hợp pháp

Khác với mua bán nhà, hợp đồng thuê nhà theo Điều 121 Luật Nhà ở 2014 chỉ bắt buộc lập thành văn bản, không nhất thiết phải công chứng, trừ khi các bên có nhu cầu.
Do đó, vi bằng có thể được lập để ghi nhận việc giao nhận tiền, bàn giao nhà trong quan hệ thuê.

3.2. Giá trị pháp lý của vi bằng thuê nhà

Là chứng cứ chứng minh đã giao nhận tiền thuê, tiền đặt cọc.
Là bằng chứng ghi nhận tình trạng tài sản khi bàn giao.
Giúp hạn chế tranh chấp về hư hỏng, bồi thường khi chấm dứt hợp đồng thuê.

Ví dụ thực tế: Gia đình chị D cho thuê nhà 2 năm, trước khi bàn giao, chị D yêu cầu Thừa phát lại lập vi bằng ghi nhận hiện trạng nhà, có hình ảnh kèm theo. Sau khi hết hợp đồng, bên thuê gây hư hỏng nhiều hạng mục, chị D dùng vi bằng làm chứng cứ tại Tòa để yêu cầu bồi thường, và được chấp nhận.

4. So sánh vi bằng trong giao dịch nhà đất giữa vi bằng mua bán nhà và vi bằng thuê nhà

Tiêu chí	Vi bằng mua bán nhà	Vi bằng thuê nhà
Giá trị pháp lý	Không thay thế hợp đồng công chứng, chỉ làm chứng cứ giao dịch tiền	Có thể làm chứng cứ bổ trợ cho hợp đồng thuê
Căn cứ pháp luật	Điều 167 Luật Đất đai 2013	Điều 121 Luật Nhà ở 2014
Rủi ro	Giao dịch có thể vô hiệu, mất quyền sở hữu	Rủi ro thấp, hỗ trợ giải quyết tranh chấp

>>> Xem thêm: Cẩn thận: Đừng nhầm lẫn công chứng với Công chứng vi bằng.

5. Lưu ý khi sử dụng vi bằng trong giao dịch nhà đất

Với mua bán nhà đất, bắt buộc phải công chứng hợp đồng; vi bằng chỉ nên dùng để ghi nhận sự kiện giao nhận tiền, không thay thế hợp đồng công chứng.
Với thuê nhà, có thể kết hợp hợp đồng thuê (do các bên ký) và vi bằng (ghi nhận bàn giao, thanh toán) để tăng tính pháp lý.
Luôn kiểm tra vi bằng đã được Sở Tư pháp đăng ký hợp lệ thì mới có hiệu lực pháp lý.

>>> Xem thêm: Cảnh báo: Những lỗi thường gặp khi làm Thủ tục công chứng.

Kết luận

Trong giao dịch nhà đất, vi bằng mua bán nhà không thể thay thế công chứng và tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý. Trong khi đó, vi bằng thuê nhà lại có giá trị thực tiễn cao, giúp bảo vệ quyền lợi của các bên khi có tranh chấp. Người dân và doanh nghiệp cần hiểu rõ ranh giới pháp lý để sử dụng vi bằng đúng mục đích, tránh lạm dụng dẫn đến hậu quả nghiêm trọng.

Xem thêm: Công chứng mua bán nhà chung cư cần chuẩn bị những gì?

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

Các bài viết liên quan:

>>> Hợp đồng ở nhờ có cần công chứng không: Góc nhìn từ luật sư

>>> Thỏa thuận phân chia di sản thừa kế có cần công chứng không?

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.