Phân biệt văn bản từ chối nhận di sản và văn bản tặng cho di sản

Trong lĩnh vực thừa kế tài sản, hai loại văn bản thường gặp là: văn bản từ chối nhận di sản và văn bản tặng cho di sản. Mặc dù cả hai đều liên quan đến di sản thừa kế, nhưng về bản chất, mục đích và thủ tục pháp lý lại hoàn toàn khác nhau. Bài viết này sẽ giúp bạn phân biệt văn bản từ chối nhận di sản với văn bản tặng cho di sản, kèm ví dụ minh họa thực tế và căn cứ pháp lý 👇

>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng nào có dịch vụ sang tên sổ đỏ nhanh nhất hiện nay?

📜 Căn cứ pháp lý

Bộ luật Dân sự 2015
- Điều 611: Quyền thừa kế
- Điều 620: Quyền từ chối nhận di sản
- Điều 657–664: Hợp đồng tặng cho tài sản
Luật Công chứng 2014, Điều 55–57: Công chứng văn bản liên quan thừa kế
Nghị định 23/2015/NĐ-CP – Về chứng thực hợp đồng, giao dịch dân sự

📌 Điều 620 BLDS 2015: “Người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản. Việc từ chối phải lập thành văn bản, công chứng hoặc chứng thực và thực hiện trước thời điểm phân chia di sản.”

📌 Điều 657 BLDS 2015: “Tặng cho tài sản là hợp đồng mà bên tặng cho chuyển quyền sở hữu tài sản cho bên nhận tặng cho.”

🧩 Phân biệt về bản chất

Tiêu chí	Văn bản từ chối nhận di sản	Văn bản tặng cho di sản
Bản chất	Thể hiện ý chí không nhận quyền thừa kế	Thể hiện ý chí chuyển quyền sở hữu tài sản cho người khác
Mục đích	Bỏ quyền hưởng di sản, để di sản chuyển cho đồng thừa kế khác	Trao tặng di sản cho người khác, có thể là thừa kế hoặc ngoài thừa kế
Chủ thể	Người thừa kế	Chủ sở hữu di sản (người để lại di sản hoặc thừa kế hợp pháp)
Hiệu lực	Trước khi phân chia di sản	Ngay sau khi ký hợp đồng tặng cho và công chứng

>>> Xem thêm: Dịch vụ sổ đỏ hỗ trợ sang tên, tách thửa và hợp thửa nhanh chóng, đúng quy định

🧾 Phân biệt về thủ tục công chứng

🔹 Văn bản từ chối nhận di sản

Người thừa kế tự nguyện lập văn bản từ chối
Công chứng hoặc chứng thực tại văn phòng công chứng
Phải thực hiện trước thời điểm phân chia di sản

🔹 Văn bản tặng cho di sản

Người sở hữu tài sản lập hợp đồng tặng cho
Công chứng hoặc chứng thực tại văn phòng công chứng
Có thể thực hiện bất kỳ thời điểm nào, không phụ thuộc vào thời điểm phân chia di sản

Xem thêm: Khi nào không cần xin cấp phép xây dựng: Trường hợp miễn trừ

💡 Lưu ý: Văn bản từ chối nhận di sản là ý chí bỏ quyền, còn văn bản tặng cho là ý chí trao quyền sở hữu.

🔹 Phân biệt về người liên quan

Từ chối nhận di sản: Người lập văn bản là người thừa kế
Tặng cho di sản: Người lập văn bản là chủ sở hữu tài sản, có thể là người để lại di sản hoặc thừa kế đã nhận di sản

>>> Xem thêm: Quy trình công chứng ủy quyền và những hồ sơ cần chuẩn bị đầy đủ nhất

📘 Ví dụ minh họa thực tế để phân biệt

Ví dụ 1: Văn bản từ chối nhận di sản

Ông Nam mất để lại căn nhà cho 3 người con: A, B, C.

B không muốn nhận phần di sản của mình.
B lập văn bản từ chối nhận di sản và công chứng trước khi phân chia căn nhà.
✅ Kết quả: Phần di sản của B được chia đều cho A và C.

Ví dụ 2: Văn bản tặng cho di sản

Ông Nam còn sống muốn tặng căn nhà cho con C.

Ông lập hợp đồng tặng cho di sản, công chứng tại văn phòng công chứng.
✅ Kết quả: C nhận quyền sở hữu căn nhà ngay sau khi công chứng, không liên quan đến các đồng thừa kế khác.

🪙 Phí công chứng

Loại phí	Mức thu 2025 (VNĐ/lần)	Ghi chú
Công chứng văn bản từ chối nhận di sản	30.000 – 100.000	Theo Thông tư 257/2016/TT-BTC
Công chứng hợp đồng tặng cho di sản	0,1% – 0,5% giá trị tài sản	Theo khung pháp luật, tùy văn phòng công chứng
Thù lao công chứng viên	100.000 – 300.000	Nếu cần soạn thảo văn bản
Chứng thực bản sao (nếu cần)	10.000 – 20.000/trang	Theo Nghị định 23/2015/NĐ-CP

💡 Lưu ý: Mức phí có thể thay đổi tùy giá trị tài sản và văn phòng công chứng.

>>> Xem thêm: Hợp đồng cho thuê mặt bằng có bắt buộc công chứng không?

>>> Xem thêm: Hướng dẫn soạn thảo hợp đồng mua bán nhà đất đúng pháp luật

🌸 Kết luận

Văn bản từ chối nhận di sản: Người thừa kế bỏ quyền nhận di sản, chỉ hiệu lực trước khi phân chia.
Văn bản tặng cho di sản: Chủ sở hữu trao quyền sở hữu cho người khác, hiệu lực ngay sau công chứng.

Xem thêm: Thừa kế sổ tiết kiệm khi có nhiều người thừa kế: Cách chia hợp lý

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.