Những lỗi thường gặp khi công chứng văn bản từ chối nhận di sản

Trong thực tế, nhiều người thừa kế gặp khó khăn hoặc mắc lỗi khi công chứng văn bản từ chối nhận di sản. Việc này có thể dẫn đến văn bản không hợp pháp, mất hiệu lực, hoặc gây tranh chấp. Bài viết dưới đây sẽ chỉ ra các lỗi thường gặp, căn cứ pháp lý và cách khắc phục, kèm ví dụ minh họa 👇

>>> Xem thêm: Các lỗi thường gặp khi ký hợp đồng tại văn phòng công chứng và cách khắc phục

📜 Căn cứ pháp lý lỗi công chứng từ chối nhận di sản

• Bộ luật Dân sự 2015

  • Điều 611: Quyền thừa kế

  • Điều 620: Quyền từ chối nhận di sản

• Luật Công chứng 2014, Điều 55–57: Công chứng văn bản liên quan di sản

• Nghị định 23/2015/NĐ-CP: Chứng thực hợp đồng, giao dịch dân sự

• Thông tư 01/2021/TT-BTP: Hướng dẫn nghiệp vụ công chứng

⚖️ Điều 620 BLDS 2015:
“Người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản. Việc từ chối phải lập thành văn bản, công chứng hoặc chứng thực và thực hiện trước thời điểm phân chia di sản.”

🧩 Các lỗi công chứng văn bản từ chối nhận di sản thường gặp

1️⃣ Không lập văn bản công chứng trước khi phân chia di sản

• Mô tả: Người thừa kế lập văn bản từ chối sau khi di sản đã được chia.

• Hậu quả: Văn bản không có hiệu lực pháp lý, không thể thay đổi quyền sở hữu.

• Khắc phục: Luôn lập và công chứng văn bản trước khi phân chia di sản.

2️⃣ Thiếu thông tin về người thừa kế hoặc di sản

• Mô tả: Văn bản không ghi rõ:

  • Tên người từ chối

  • Mối quan hệ với người để lại di sản

  • Tài sản từ chối nhận

• Hậu quả: Công chứng viên không xác nhận được, văn bản bị từ chối công chứng hoặc mất giá trị pháp lý.

• Khắc phục: Chuẩn bị hồ sơ đầy đủ: giấy chứng tử, giấy tờ chứng minh thừa kế, giấy tờ tùy thân.

>>> Xem thêm: Kinh nghiệm thực tế khi làm dịch vụ cấp sổ đỏ lần đầu cho đất thổ cư tại Hà Nội

3️⃣ Người chưa thành niên hoặc mất năng lực ký thay văn bản

• Mô tả: Người chưa thành niên tự ký văn bản hoặc người mất năng lực hành vi dân sự ký mà không có người đại diện hợp pháp.

• Hậu quả: Văn bản không hợp pháp.

• Khắc phục:

  • Người chưa thành niên hoặc người mất năng lực phải có cha, mẹ hoặc người giám hộ ký thay.

  • Công chứng viên kiểm tra đầy đủ giấy tờ chứng minh quyền đại diện.

4️⃣ Văn bản không rõ ràng hoặc mâu thuẫn về ý chí

• Mô tả: Văn bản viết mập mờ: “Tôi có thể từ chối hoặc nhận di sản tùy thời điểm”.

• Hậu quả: Công chứng viên từ chối, hoặc văn bản dễ bị tranh chấp pháp lý.

• Khắc phục:

  • Soạn thảo văn bản rõ ràng, chắc chắn, nêu ý chí từ chối một lần duy nhất.

  • Có thể nhờ văn phòng công chứng hỗ trợ soạn thảo.

5️⃣ Thiếu công chứng hoặc chứng thực hợp pháp

• Mô tả: Người thừa kế chỉ ký tay mà không công chứng hoặc chứng thực.

• Hậu quả: Văn bản không có giá trị pháp lý, không được sử dụng trong phân chia di sản.

• Khắc phục: Luôn đến văn phòng công chứng hoặc chứng thực hợp pháp theo luật.

6️⃣ Lỗi sai thời điểm hoặc địa điểm công chứng từ chối nhận di sản

• Mô tả: Công chứng ở nước ngoài nhưng không thông qua cơ quan đại diện Việt Nam.

• Hậu quả: Văn bản không có hiệu lực tại Việt Nam.

• Khắc phục:

  • Người thừa kế ở nước ngoài phải công chứng tại Đại sứ quán/Lãnh sự quán Việt Nam.

  • Gửi văn bản về văn phòng công chứng Việt Nam để lưu trữ.

>>> Xem thêm: Hướng dẫn công chứng hợp đồng ủy quyền đúng pháp luật, tránh rủi ro pháp lý

📘 Ví dụ minh họa thực tế lỗi công chứng từ chối nhận di sản

Tình huống 1:
Bà A muốn từ chối nhận căn nhà thừa kế nhưng lập văn bản sau khi căn nhà đã được chia cho anh em khác.
✅ Kết quả: Văn bản không có hiệu lực, phần di sản của bà A đã thuộc về người khác.

Tình huống 2:
Anh B (16 tuổi) tự lập văn bản từ chối di sản mà không có cha mẹ ký thay.
✅ Kết quả: Văn bản không hợp pháp, phải lập lại với người đại diện hợp pháp ký thay.

Tình huống 3:
Ông C ở Đức ký văn bản từ chối nhưng không qua Đại sứ quán.
✅ Kết quả: Văn bản không được công nhận tại Việt Nam, gây tranh chấp với đồng thừa kế.

🪙 Phí công chứng văn bản từ chối nhận di sản

💡 Lưu ý: Mức phí có thể thay đổi tùy văn phòng công chứng và yêu cầu dịch vụ hỗ trợ.

>>> Xem thêm: Hợp đồng cho thuê mặt bằng có bắt buộc công chứng không?

>>> Xem thêm: Hướng dẫn soạn thảo hợp đồng mua bán nhà đất đúng pháp luật

🌸 Kết luận

Lỗi công chứng văn bản từ chối nhận di sản thường xuất phát từ:

• Thời điểm lập văn bản sai

• Thiếu thông tin, giấy tờ hợp pháp

• Người lập văn bản không có năng lực hành vi

• Văn bản không rõ ràng hoặc chưa công chứng

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.

• Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
• Hotline: 0966.22.7979
• Email: ccnguyenhue165@gmail.com