Mua bán nhà đất là một trong những giao dịch phổ biến nhất trong lĩnh vực bất động sản. Tuy nhiên, để mua bán hợp pháp và được pháp luật công nhận, các bên phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện về chủ thể, tài sản, hình thức và thủ tục. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết các điều kiện theo quy định của pháp luật hiện hành, giúp bạn thực hiện giao dịch an toàn và tránh rủi ro.
>>> Xem thêm: Quy trình công chứng hợp đồng mua bán thiết bị y tế tại văn phòng công chứng gồm những gì?
1. Mua bán nhà đất là gì?
Theo Điều 430 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng mua bán tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên bán chuyển quyền sở hữu tài sản cho bên mua và bên mua trả tiền cho bên bán. Mua bán nhà đất là dạng hợp đồng mua bán tài sản đặc biệt, vì đối tượng là bất động sản, phải tuân theo quy định chặt chẽ của pháp luật đất đai và nhà ở.
Ví dụ minh họa: Ông A bán cho bà B một căn nhà tại quận Bình Thạnh, TP. HCM với giá 5 tỷ đồng, hai bên lập hợp đồng mua bán nhà đất, công chứng tại phòng công chứng và làm thủ tục sang tên quyền sở hữu. Đây là giao dịch mua bán nhà đất hợp pháp nếu đáp ứng đủ điều kiện luật định.
2. Các điều kiện để mua bán nhà đất hợp pháp
Nhà đất phải có giấy tờ pháp lý đầy đủ
Theo Điều 188 Luật Đất đai 2013 và Điều 118 Luật Nhà ở 2014, nhà đất chỉ được phép mua bán khi có đủ:
Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất
Không có tranh chấp về quyền sử dụng đất hoặc quyền sở hữu nhà
Không bị kê biên để thi hành án
Còn thời hạn sử dụng đất (nếu có thời hạn)
Ví dụ: Nếu ông C muốn bán căn nhà đang thế chấp ngân hàng, ông cần giải chấp và xóa đăng ký thế chấp trước khi ký hợp đồng mua bán nhà đất.
>>> Xem thêm: Thủ tục xin cấp sổ đỏ hiện nay áp dụng theo Luật Đất đai nào và quy trình thực hiện cụ thể ra sao?
Các bên tham gia có đầy đủ năng lực pháp luật và hành vi dân sự
Theo Điều 117 Bộ luật Dân sự 2015, để hợp đồng mua bán nhà đất có hiệu lực:
Người bán phải là chủ sở hữu hoặc được ủy quyền hợp pháp để bán
Người mua phải đủ 18 tuổi, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ
Các bên tự nguyện, không bị lừa dối, đe dọa hoặc cưỡng ép
Hình thức hợp đồng mua bán nhà đất phải đúng quy định
Theo Điều 167 Luật Đất đai 2013, hợp đồng mua bán nhà đất bắt buộc phải lập thành văn bản và công chứng hoặc chứng thực, trừ trường hợp mua bán bất động sản thuộc dự án kinh doanh bất động sản có hợp đồng mẫu theo Luật Kinh doanh bất động sản.
Ví dụ: Ông D và bà E chỉ viết giấy tay mua bán nhà đất nhưng không công chứng, giao dịch này sẽ không được công nhận và không thể sang tên trên sổ hồng.
Việc mua bán không nhằm trốn tránh nghĩa vụ pháp luật
Nếu mua bán nhà đất nhằm tẩu tán tài sản để trốn thuế, trốn nợ hoặc tránh thi hành án thì hợp đồng sẽ bị tuyên vô hiệu theo Điều 124 Bộ luật Dân sự 2015.
>>> Xem thêm: Công chứng là gì và khi nào phải công chứng theo luật?
3. Thủ tục mua bán nhà đất hợp pháp
Quy trình thực hiện mua bán gồm các bước cơ bản:
Kiểm tra pháp lý của nhà đất, bao gồm sổ đỏ, tình trạng thế chấp, tranh chấp
Lập hợp đồng mua bán tại tổ chức hành nghề công chứng
Ký hợp đồng và công chứng theo quy định
Nộp hồ sơ sang tên tại Văn phòng đăng ký đất đai hoặc UBND cấp huyện
Nộp thuế, lệ phí trước bạ và nhận sổ đỏ/sổ hồng mới
Ví dụ minh họa: Anh F mua một thửa đất tại TP. Thủ Đức, thực hiện công chứng hợp đồng, nộp hồ sơ sang tên và sau 15 ngày làm việc, nhận sổ đỏ đứng tên mình.
4. Một số lưu ý
Nên tra cứu quy hoạch đất tại phòng tài nguyên môi trường để đảm bảo nhà đất không nằm trong diện giải tỏa
Kiểm tra kỹ thông tin chủ sở hữu, tránh giao dịch với người không phải chủ sở hữu hợp pháp
Lập biên bản giao nhận tiền và bàn giao nhà đất rõ ràng
Giữ lại bản sao hợp đồng và chứng từ nộp thuế để phòng tranh chấp
>>> Xem thêm: Quyết định thu hồi đất thời hạn bao nhiêu ngày?
>>> Xem thêm: Hợp đồng mua bán viết tay có cần công chứng không?
Kết luận
Mua bán nhà đất là giao dịch có giá trị lớn, tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý nếu không thực hiện đúng quy định. Các bên cần đảm bảo điều kiện về tài sản, chủ thể, hình thức hợp đồng và thủ tục công chứng, sang tên. Để đảm bảo an toàn, nên thực hiện giao dịch tại tổ chức công chứng và nhờ luật sư tư vấn trước khi ký kết.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com