Trong thực tiễn thừa kế, không ít gia đình gặp trường hợp một trong các đồng thừa kế bị mất tích nhiều năm, gây khó khăn khi thực hiện thủ tục khai nhận di sản. Việc người thừa kế không có mặt, không thể liên hệ và không xác minh được nơi cư trú khiến quá trình công chứng bị đình trệ kéo dài. Để giải quyết đúng pháp luật, người còn lại cần tuân thủ thủ tục yêu cầu Tòa án tuyên bố mất tích trước khi tiến hành khai nhận di sản. Bài viết này phân tích chi tiết quy trình, hồ sơ và cách xử lý trường hợp có người thừa kế mất tích, giúp bảo đảm quyền thừa kế và hạn chế tranh chấp về sau.

>>> Xem thêm: Các bước hoàn thiện hồ sơ trong dịch vụ sang tên sổ đỏ

1. Cơ sở pháp lý áp dụng

người thừa kế bị mất tích nhiều năm

Việc khai nhận di sản khi người thừa kế mất tích được điều chỉnh bởi:

  • “Bộ luật Dân sự 2015”:

    • Điều 68: Tuyên bố một người mất tích.

    • Điều 71: Quản lý tài sản của người bị tuyên bố mất tích.

    • Điều 611–658: Quy định về thừa kế.

  • “Luật Công chứng 2014”: Điều 57, 58 về công chứng văn bản thừa kế.

  • “Bộ luật Tố tụng dân sự 2015”: thủ tục yêu cầu Tòa tuyên bố mất tích.

>>> Xem thêm: Cách chọn văn phòng công chứng nhanh, không chờ đợi lâu

2. Người mất tích nhiều năm có được coi là từ chối thừa kế không?

Một người mất tích không đồng nghĩa với việc họ từ chối quyền thừa kế.
Chỉ khi:

  • Họ bị Tòa án tuyên bố mất tích; và

  • Có người quản lý tài sản được cử theo quyết định của Tòa;

thì các thừa kế khác mới có thể tiếp tục thủ tục phân chia di sản theo đúng trình tự. Quyền của người mất tích đối với phần di sản vẫn được bảo lưu và do người quản lý tài sản đại diện.

3. Quy trình xử lý khi có người thừa kế mất tích nhiều năm

Bước 1: Yêu cầu Tòa án tuyên bố người thừa kế mất tích

Theo “Điều 68 Bộ luật Dân sự 2015”, một người được coi là mất tích khi:

  • Biệt tích 02 năm liên tục,

  • Không có tin tức xác thực dù đã áp dụng biện pháp tìm kiếm,

  • Và có yêu cầu của người có quyền lợi liên quan.

Hồ sơ gửi Tòa gồm:

  • Đơn yêu cầu tuyên bố mất tích.

  • Chứng cứ về việc mất liên lạc (xác nhận của công an, địa phương, đơn xác minh…).

  • Giấy tờ nhân thân của người mất tích.

  • Giấy tờ chứng minh quyền lợi liên quan (thừa kế).

Sau khi thụ lý, Tòa sẽ thông báo tìm kiếm trên phương tiện truyền thông và ra quyết định tuyên bố mất tích nếu vẫn không tìm được.

Bước 2: Xác định người quản lý tài sản của người mất tích

Tòa án sẽ chỉ định người quản lý tài sản theo “Điều 68 và Điều 71”.
Người này có quyền:

  • Đại diện người mất tích trong việc quản lý phần di sản;

  • Tham gia ký văn bản phân chia di sản;

  • Bảo vệ quyền lợi của người mất tích.

Xem thêm:  Dịch thuật công chứng, chứng thực bản dịch các loại văn bản

Bước 3: Chuẩn bị hồ sơ khai nhận di sản

Hồ sơ tương tự các trường hợp thừa kế khác, nhưng có bổ sung:

  • Quyết định của Tòa tuyên bố người thừa kế mất tích nhiều năm.

  • Quyết định chỉ định người quản lý tài sản của người mất tích.

  • CCCD của người quản lý tài sản.

Hồ sơ cơ bản gồm:

  • Giấy tờ về di sản: Sổ hồng, giấy đăng ký xe, sổ tiết kiệm…

  • Giấy chứng tử của người để lại di sản.

  • Giấy tờ chứng minh quan hệ thừa kế.

  • Di chúc (nếu có).

Bước 4: Văn phòng công chứng đăng thông báo thừa kế

Theo “Điều 18 Luật Công chứng 2014”, công chứng viên phải đăng thông báo trên cổng thông tin công chứng 15 ngày để xác minh không tranh chấp.

Do có người mất tích, công chứng viên sẽ kiểm tra tính hợp lệ của quyết định Tòa án trước khi chấp thuận hồ sơ.

Bước 5: Ký văn bản khai nhận hoặc phân chia di sản

  • Nếu chỉ một người thừa kế còn lại → lập “văn bản khai nhận di sản”.

  • Nếu nhiều người thừa kế → lập “văn bản thỏa thuận phân chia di sản”.

Phần của người mất tích sẽ do người quản lý tài sản ký thay.

Bước 6: Thực hiện sang tên tài sản (nếu pháp luật yêu cầu)

Tùy loại tài sản:

  • Sang tên Sổ hồng tại Văn phòng đăng ký đất đai.

  • Sang tên xe tại Phòng CSGT.

  • Sang tên cổ phần tại công ty.

Phần tài sản thuộc về người mất tích sẽ đứng tên theo quyết định Tòa, do người quản lý tài sản bảo quản.

>>> Xem thêm: Những giấy tờ cần chuẩn bị cho thủ tục công chứng mua bán nhà đầy đủ nhất

4. Những lưu ý quan trọng khi người thừa kế mất tích nhiều năm

người thừa kế bị mất tích nhiều năm

4.1. Không thể bỏ qua bước tuyên bố mất tích

Văn phòng công chứng không được phép tự xem người mất tích là “không tham gia thừa kế”.
Bắt buộc phải có quyết định Tòa.

4.2. Nếu người mất tích trở về

Theo “Điều 73 Bộ luật Dân sự 2015”:

  • Họ có quyền yêu cầu trả lại tài sản hoặc giá trị tài sản sau khi trừ chi phí quản lý.

4.3. Toàn bộ phần di sản của người mất tích phải được bảo lưu

Các đồng thừa kế khác không được tự ý phân chia.

4.4. Trường hợp người mất tích bị tuyên bố đã chết

Nếu có yêu cầu, Tòa án có thể tuyên bố “chết” theo “Điều 71”; lúc này phần di sản được chia tiếp theo hàng thừa kế của người đó.

5. Kết luận

Khai nhận di sản khi người thừa kế bị mất tích nhiều năm là thủ tục phức tạp, đòi hỏi phải có quyết định Tòa tuyên bố mất tích trước khi thực hiện công chứng. Việc hiểu đúng quy trình pháp lý giúp bảo vệ quyền thừa kế của tất cả các bên và tránh được tranh chấp kéo dài.

Xem thêm:  Thủ tục sang tên sổ đỏ từ mẹ sang con: Hướng dẫn chi tiết

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

Các bài viết liên quan:

>>> Các khoản phí ẩn khi công chứng hợp đồng mua bán xe

>>> Quy trình tòa án giải quyết vụ án ly hôn chi tiết từng bước

>>> Văn phòng công chứng Hà Nội hướng dẫn công chứng hợp đồng mua bán chung cư mini

>>> Công chứng ngoài trụ sở tại nhà riêng – An toàn, tiện ích

>>> Công chứng văn bản chấm dứt hợp đồng hướng dẫn chi tiết & thủ tục

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

  1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
  2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.

  • Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Ô Chợ Dừa, Hà Nội
  • Hotline: 0966.22.7979
  • Email: ccnguyenhue165@gmail.com
Đánh giá