Hiệu lực của hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất theo Luật Đất đai 2024
Trong giao dịch vay vốn ngân hàng, hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất là hình thức bảo đảm phổ biến và quan trọng. Tuy nhiên, không phải hợp đồng nào cũng có hiệu lực pháp lý nếu không đáp ứng đủ điều kiện theo Luật Đất đai 2024 và Bộ luật Dân sự 2015. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ khi nào hợp đồng thế chấp có hiệu lực, cần lưu ý gì trong quy trình ký kết và đăng ký, từ đó bảo vệ tối đa quyền lợi pháp lý của các bên liên quan.
>>> Xem thêm:Phí công chứng: Tại sao bạn nên chọn văn phòng công chứng có mức phí hợp lý và dịch vụ tốt?
⚖️ Căn cứ pháp lý mới nhất
Luật Đất đai 2024 – Hiệu lực từ 01/01/2025
Bộ luật Dân sự 2015 – Chương XVI: Nghĩa vụ và hợp đồng bảo đảm
Nghị định 99/2022/NĐ-CP – Về đăng ký giao dịch bảo đảm
Thông tư 09/2023/TT-BTP – Về quy trình đăng ký thế chấp tài sản
🏛️ Hợp đồng thế chấp là gì?
🧾 Khái niệm theo pháp luật dân sự
Theo Điều 317 Bộ luật Dân sự 2015:
“Thế chấp tài sản là việc một bên dùng tài sản thuộc sở hữu của mình để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự với bên kia và không chuyển giao tài sản đó cho bên nhận thế chấp.”
Tài sản thế chấp có thể là: 🏡 Quyền sử dụng đất 🚗 Tài sản gắn liền với đất 🏢 Bất động sản hình thành trong tương lai
📌 Điều kiện có hiệu lực của hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất
✅ Điều kiện về chủ thể
✔️ Chủ thể là người có quyền sử dụng đất hợp pháp ✔️ Không bị hạn chế năng lực hành vi dân sự ✔️ Nếu là vợ chồng thì phải có sự đồng thuận (Điều 36 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014)
📍 Cơ quan thực hiện: VPĐK đất đai cấp huyện hoặc tỉnh tùy theo thẩm quyền ⏱ Thời gian: 1–3 ngày làm việc
🧩 Hệ quả pháp lý khi hợp đồng thế chấp không có hiệu lực
❌ Không được ngân hàng chấp nhận giải ngân ⚠️ Không có giá trị bảo đảm khoản vay 🛑 Không có hiệu lực đối kháng với bên thứ ba (người nhận chuyển nhượng sau đó) 📉 Tài sản có thể bị kê biên mà không bảo vệ được quyền lợi của bên nhận thế chấp
📌 Ví dụ minh họa thực tế
Anh T (Long An) vay 2 tỷ đồng từ ngân hàng A, dùng quyền sử dụng đất đứng tên mình để thế chấp. Tuy nhiên, anh không công chứng hợp đồng, cũng không đăng ký giao dịch bảo đảm. Khi không trả được nợ, ngân hàng yêu cầu phát mãi tài sản thì bị tòa án tuyên hợp đồng thế chấp vô hiệu, vì không thực hiện đúng trình tự pháp lý.
→ Hậu quả: Ngân hàng không thu hồi được nợ, anh T cũng bị kê biên tài sản theo vụ việc khác.
📚 Một số lưu ý để hợp đồng thế chấp có hiệu lực
🔎 Soạn thảo chi tiết, đầy đủ các điều khoản: tài sản, nghĩa vụ, trách nhiệm 🖋️ Công chứng/chứng thực tại tổ chức hành nghề công chứng hoặc UBND xã/phường 📌 Đăng ký giao dịch bảo đảm ngay sau khi ký hợp đồng 📂 Lưu trữ đầy đủ hồ sơ pháp lý để xử lý tranh chấp sau này
>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng và trách nhiệm pháp lý trong các giao dịch bất động sản phức tạp
✅ Kết luận
Hợp đồng thế chấp không đơn thuần là văn bản đảm bảo khoản vay, mà còn là căn cứ pháp lý quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi giữa các bên. Theo Luật Đất đai 2024, để hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất có hiệu lực, cần đáp ứng đủ điều kiện về chủ thể, hình thức và đăng ký tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Việc chủ động tuân thủ đúng trình tự sẽ giúp bạn tránh được những rủi ro pháp lý không đáng có.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
