Giới thiệu các văn bản pháp luật về lấn chiếm, tranh chấp đất đai
Trong thực tế, lấn chiếm đất đai và tranh chấp đất đai là những hành vi xảy ra phổ biến, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi người dân cũng như quản lý nhà nước. Vậy pháp luật Việt Nam đã quy định thế nào? Bài viết này sẽ tổng hợp những văn bản pháp luật quan trọng về luật đất đai lấn chiếm, giúp bạn đọc hiểu rõ căn cứ áp dụng khi xử lý tranh chấp.
📌 Căn cứ pháp lý điều chỉnh về luật đất đai lấn chiếm
Luật Đất đai 2013
Đây là văn bản gốc và quan trọng nhất, quy định về quản lý, sử dụng đất. Một số điều khoản liên quan đến luật đất đai lấn chiếm:
Điều 12: Các hành vi bị nghiêm cấm, trong đó có hành vi lấn, chiếm đất đai.
Điều 170: Nghĩa vụ của người sử dụng đất – phải sử dụng đất đúng mục đích, không lấn chiếm đất công, đất của người khác.
Điều 203: Thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai.
👉 Ví dụ: Ông A xây hàng rào lấn sang 2m² đất nhà hàng xóm. Đây là hành vi lấn chiếm đất được Điều 12 Luật Đất đai 2013 nghiêm cấm.
>>> Xem thêm: Dịch vụ làm sổ hồng – Giải pháp an toàn cho người mua nhà đất lần đầu
Nghị định 91/2019/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai
Nghị định này quy định mức xử phạt chi tiết đối với hành vi lấn chiếm đất:
Điều 14: Phạt tiền từ 2 triệu đến 500 triệu đồng tùy loại đất bị lấn chiếm.
Buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu, trả lại đất đã lấn chiếm.
👉 Ví dụ: Công ty X tự ý san lấp 1.000m² đất nông nghiệp chưa được Nhà nước cho phép để làm bãi giữ xe. Theo Nghị định 91/2019/NĐ-CP, công ty có thể bị phạt đến 200 triệu đồng và buộc trả lại đất.
Bộ luật Dân sự 2015
Bộ luật này không quy định riêng về đất đai nhưng liên quan trực tiếp đến hợp đồng, bồi thường thiệt hại và khởi kiện tranh chấp đất:
Điều 117: Điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự.
Điều 131: Hậu quả pháp lý của giao dịch dân sự vô hiệu.
Điều 166: Quyền đòi lại tài sản, bao gồm cả đất đai bị chiếm giữ trái pháp luật.
Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017)
Ngoài xử phạt hành chính, hành vi lấn chiếm đất đai có thể bị xử lý hình sự nếu nghiêm trọng:
Điều 228: Tội vi phạm các quy định về sử dụng đất đai – có thể bị phạt tù từ 6 tháng đến 7 năm nếu gây hậu quả nghiêm trọng.
👉 Ví dụ: Một nhóm người tổ chức chiếm đất công để phân lô bán nền trái phép, thu lợi bất chính hàng tỷ đồng. Hành vi này có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 228.
>>> Xem thêm: Dịch vụ hỗ trợ tận nơi: Tìm hiểudịch vụ công chứng nhanh gọn, tiện lợi
📑 Quy trình giải quyết tranh chấp theo luật đất đai lấn chiếm
Hòa giải tại UBND xã, phường
Theo Điều 202 Luật Đất đai 2013, hòa giải tại UBND xã là thủ tục bắt buộc trước khi khởi kiện.
Khởi kiện tại Tòa án hoặc yêu cầu UBND giải quyết
Nếu có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ): khởi kiện tại Tòa án nhân dân.
Nếu không có giấy tờ đất: có thể lựa chọn UBND hoặc Tòa án để giải quyết theo Điều 203 Luật Đất đai.
⚖️ Ví dụ minh họa thực tế sử dụng luật đất đai lấn chiếm
📍 Trường hợp 1: Ông B sử dụng đất ổn định từ 1995, nhưng hàng xóm xây tường lấn 1m đất. Ông B gửi đơn yêu cầu UBND xã hòa giải, nếu không thành sẽ khởi kiện tại Tòa án.
📍 Trường hợp 2: Doanh nghiệp Y tự ý chiếm đất công viên để kinh doanh quán ăn. UBND quận áp dụng Nghị định 91/2019/NĐ-CP, xử phạt 120 triệu đồng và buộc tháo dỡ toàn bộ công trình.
>>> Xem thêm: Các cơ quan có thẩm quyền giải quyết vụ việc lấn chiếm đất đai
💡 Lời khuyên khi gặp tranh chấp, lấn chiếm đất đai theo luật đất đai lấn chiếm
✅ Nắm rõ quyền và nghĩa vụ của mình theo Luật Đất đai 2013. ✅ Thu thập chứng cứ pháp lý: sổ đỏ, giấy tờ liên quan, nhân chứng. ✅ Luôn ưu tiên hòa giải để tiết kiệm thời gian, chi phí. ✅ Nếu sự việc phức tạp, nên nhờ luật sư tư vấn đất đai để được hỗ trợ kịp thời.
Các quy định về luật đất đai lấn chiếm được pháp luật Việt Nam quy định chặt chẽ trong nhiều văn bản: từ Luật Đất đai 2013, Bộ luật Dân sự 2015, đến Nghị định 91/2019/NĐ-CP và Bộ luật Hình sự 2015. Người dân cần hiểu rõ để bảo vệ quyền lợi hợp pháp và xử lý đúng luật khi xảy ra tranh chấp.
👉 Giải pháp tốt nhất là sử dụng đất đúng mục đích, tránh lấn chiếm, đồng thời khi giao dịch nên lập hợp đồng công chứng, có sổ đỏ để hạn chế rủi ro.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
