Di chúc viết tay là một trong những hình thức phổ biến được nhiều người lựa chọn để định đoạt tài sản sau khi qua đời, trong đó có quyền sử dụng đất và nhà ở. Tuy nhiên, không phải mọi bản di chúc viết tay đều có giá trị pháp lý. Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu rõ di chúc viết tay như thế nào mới hợp pháp, căn cứ theo quy định pháp luật hiện hành.
>>> Xem thêm: Tại sao dịch vụ công chứng là yếu tố không thể thiếu trong các giao dịch bất động sản hiện nay?
Di chúc viết tay là gì?
Theo Điều 628 Bộ luật Dân sự 2015, di chúc là sự thể hiện ý chí cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết. Di chúc có thể được lập dưới nhiều hình thức, trong đó có di chúc bằng văn bản không có công chứng, chứng thực – thường được gọi là di chúc viết tay.
Điều kiện về người lập di chúc viết tay
Căn cứ Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015, để di chúc viết tay hợp pháp, người lập di chúc phải đáp ứng:
-
Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ tại thời điểm lập di chúc.
-
Minh mẫn, sáng suốt, không bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép.
Nếu người lập di chúc từ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi thì chỉ được lập di chúc để định đoạt tài sản riêng và phải được cha mẹ hoặc người giám hộ đồng ý.
Di chúc viết tay hợp pháp cần đáp ứng những điều kiện gì?
Để di chúc viết tay nhà đất hợp pháp, cần bảo đảm cả về hình thức và nội dung theo quy định của pháp luật.
1. Nội dung di chúc viết tay phải rõ ràng
Căn cứ Khoản 1 Điều 631 Bộ luật Dân sự 2015, nội dung của di chúc viết tay cần ghi rõ:
-
Ngày, tháng, năm lập di chúc
-
Họ tên, năm sinh, nơi cư trú của người lập di chúc
-
Họ tên người, tổ chức được hưởng di sản
-
Di sản để lại và nơi có di sản (trong trường hợp này là nhà, đất)
-
Việc chỉ định người thực hiện di chúc, người giám sát việc phân chia di sản (nếu có)
-
Chữ ký hoặc điểm chỉ của người lập di chúc
2. Di chúc viết tay phải đáp ứng về hình thức
Dù không bắt buộc phải công chứng, chứng thực, nhưng di chúc viết tay hợp pháp cần:
-
Viết tay toàn bộ bằng chữ viết của người lập di chúc, không đánh máy, không in.
-
Chữ viết phải rõ ràng, không bị sửa chữa mập mờ.
-
Không có dấu hiệu bị ép buộc, gian dối.
Nếu có sửa chữa, gạch xóa trong nội dung thì nên ghi rõ lý do và có chữ ký xác nhận của người lập.
>>> Xem thêm: Thủ tục xin cấp sổ đỏ cần trải qua các bước nào và người dân cần lưu ý điều kiện pháp lý nào khi nộp hồ sơ?
3. Di chúc viết tay nhà đất có cần công chứng không?
Câu trả lời là không bắt buộc. Theo quy định tại Điều 635 Bộ luật Dân sự 2015, di chúc bằng văn bản có thể được lập không có công chứng, chứng thực, miễn là đảm bảo các điều kiện về chủ thể, nội dung và hình thức như đã nêu trên.
Tuy nhiên, để tránh tranh chấp, người lập di chúc nên cân nhắc việc công chứng hoặc mời người làm chứng khi lập di chúc.
4. Ví dụ thực tế về di chúc viết tay nhà đất hợp pháp
Ví dụ: Ông B (70 tuổi), còn minh mẫn, có một mảnh đất đứng tên tại TP.HCM. Ông muốn để lại mảnh đất này cho con trai là anh A. Ông viết tay di chúc trên giấy, ghi rõ:
-
Ngày lập: 15/05/2023
-
Họ tên ông B, năm sinh, nơi thường trú
-
Nội dung: để lại toàn bộ mảnh đất tại địa chỉ… cho anh A
-
Ghi rõ vị trí, diện tích đất, số sổ đỏ
-
Ông B ký tên cuối tờ di chúc
Bản di chúc trên, nếu không bị làm giả hoặc có khiếu nại về năng lực hành vi dân sự của ông B, thì vẫn có giá trị pháp lý khi ông B qua đời, dù không công chứng.
>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng có được công chứng hợp đồng đặt cọc mua bán tài sản vô hình không?
5. Khi nào di chúc viết tay nhà đất bị vô hiệu?
Căn cứ Điều 640 Bộ luật Dân sự 2015, di chúc sẽ bị vô hiệu một phần hoặc toàn bộ nếu:
-
Người lập di chúc không minh mẫn hoặc bị cưỡng ép
-
Nội dung, hình thức không hợp pháp
-
Di chúc vi phạm quy định về thừa kế bắt buộc (ví dụ: không chia phần cho con chưa thành niên, cha mẹ già yếu không có thu nhập…)
6. Lưu ý khi lập di chúc viết tay nhà đất
-
Ghi rõ thông tin nhà đất: số thửa, tờ bản đồ, diện tích, địa chỉ, số sổ đỏ
-
Có thể đính kèm bản sao sổ đỏ để minh chứng rõ ràng
-
Bảo quản bản di chúc ở nơi an toàn, hoặc gửi tại văn phòng công chứng
>>> Xem thêm: Điều kiện để di chúc nhà đất viết tay hợp pháp: Quy định mới nhất 2025.
>>> Xem thêm: Phân biệt hợp đồng ủy quyền và giấy ủy quyền: Đừng nhầm lẫn!
Kết luận
Di chúc viết tay là hình thức đơn giản, tiết kiệm và phổ biến trong việc định đoạt tài sản, đặc biệt là nhà đất. Tuy nhiên, để di chúc viết tay hợp pháp, người lập cần đảm bảo đúng các điều kiện theo quy định pháp luật. Việc hiểu rõ các quy định sẽ giúp tránh được tranh chấp sau này và đảm bảo di nguyện của người đã khuất được thực hiện trọn vẹn.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com