Bồi thường đất trong quy hoạch: mức giá được tính thế nào?
Trong quá trình phát triển đô thị, xây dựng cơ sở hạ tầng, nhiều hộ gia đình rơi vào trường hợp đất bị quy hoạch để phục vụ mục đích quốc phòng, an ninh hoặc phát triển kinh tế – xã hội. Khi đó, câu hỏi thường gặp nhất là: “Bồi thường đất trong quy hoạch được tính thế nào?”. Đây không chỉ là vấn đề kinh tế mà còn liên quan trực tiếp đến quyền lợi hợp pháp của người sử dụng đất.
Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết căn cứ pháp lý theo Luật Đất đai 2024, các nguyên tắc xác định giá bồi thường, cũng như ví dụ thực tế để người dân hiểu rõ và bảo vệ quyền lợi của mình.
1. Căn cứ pháp lý về bồi thường đất trong quy hoạch
1.1. Luật Đất đai 2024
Theo Điều 86 Luật Đất đai 2024, người sử dụng đất khi bị Nhà nước thu hồi đất sẽ được bồi thường nếu đáp ứng điều kiện:
Có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ), hoặc
Đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận theo quy định nhưng chưa làm thủ tục.
Ngoài ra, Điều 95 Luật Đất đai 2024 quy định: việc bồi thường phải bảo đảm công khai, minh bạch, công bằng và đúng giá trị quyền sử dụng đất tại thời điểm thu hồi.
1.2. Nghị định hướng dẫn
Chính phủ sẽ ban hành nghị định hướng dẫn chi tiết về phương pháp định giá đất, khung giá đất và hệ số điều chỉnh giá đất để làm cơ sở xác định mức bồi thường.
2. Nguyên tắc tính giá bồi thường đất trong quy hoạch
2.1. Giá bồi thường theo giá đất cụ thể
Theo Điều 158 Luật Đất đai 2024, giá bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất phải căn cứ vào giá đất cụ thể do UBND cấp tỉnh quyết định tại thời điểm thu hồi. Giá đất này được xây dựng dựa trên:
Giá đất phổ biến trên thị trường,
Điều kiện kinh tế – xã hội tại địa phương,
Khả năng sinh lợi từ thửa đất.
2.2. Bồi thường về đất và tài sản trên đất
Ngoài phần giá trị đất, người dân còn được bồi thường:
Nhà ở, công trình xây dựng hợp pháp trên đất (Điều 101 Luật Đất đai 2024).
Cây trồng, hoa màu, vật nuôi bị ảnh hưởng.
Hỗ trợ tái định cư nếu phải di chuyển chỗ ở.
2.3. Nguyên tắc công bằng và hỗ trợ chuyển đổi nghề
Nếu đất thu hồi là đất nông nghiệp, ngoài tiền bồi thường, người dân có thể được hỗ trợ đào tạo nghề, chuyển đổi việc làm và tìm kiếm sinh kế mới (Điều 110 Luật Đất đai 2024).
3. Các yếu tố ảnh hưởng đến bồi thường đất trong quy hoạch
3.1. Loại đất và mục đích sử dụng
Đất ở thường có giá trị bồi thường cao hơn đất nông nghiệp.
Đất thương mại, dịch vụ có thể được bồi thường theo giá trị khai thác kinh tế.
3.2. Vị trí và diện tích đất
Đất có vị trí mặt đường, gần khu dân cư, khu công nghiệp… sẽ có giá trị bồi thường cao hơn đất ở vị trí sâu trong ngõ hoặc xa trung tâm.
3.3. Quy hoạch sử dụng đất
Nếu đất thuộc diện quy hoạch đã có kế hoạch sử dụng đất hàng năm, việc bồi thường sẽ được tính toán sát với kế hoạch đó, không dựa vào kỳ vọng của người dân về giá thị trường trong tương lai.
4. Ví dụ minh họa thực tế bồi thường đất trong quy hoạch
Trường hợp 1: Gia đình ông Minh tại Hà Nội có 200m² đất ở bị thu hồi để làm đường. UBND thành phố áp dụng giá đất cụ thể tại thời điểm thu hồi là 40 triệu đồng/m². Tổng tiền bồi thường cho gia đình ông Minh là 8 tỷ đồng, chưa kể hỗ trợ tái định cư.
Trường hợp 2: Bà Lan tại Đồng Nai có 1.000m² đất nông nghiệp nằm trong khu vực quy hoạch khu công nghiệp. Giá bồi thường đất nông nghiệp tại thời điểm thu hồi được xác định là 2 triệu đồng/m². Bà Lan nhận được 2 tỷ đồng tiền bồi thường và thêm khoản hỗ trợ chuyển đổi nghề 500 triệu đồng.
>>> Xem thêm: Những thủ tục Công chứng phổ biến nhất hiện nay.
5. Cách bảo vệ quyền lợi khi bồi thường đất trong quy hoạch
5.1. Kiểm tra quyết định thu hồi và phương án bồi thường
Người dân có quyền yêu cầu UBND hoặc cơ quan chức năng công khai quyết định thu hồi đất và phương án bồi thường chi tiết.
5.2. Khiếu nại hoặc khởi kiện nếu không đồng ý
Theo Điều 204 Luật Đất đai 2024, người dân có quyền khiếu nại hoặc khởi kiện hành chính nếu cho rằng mức bồi thường chưa thỏa đáng.
5.3. Tham khảo tư vấn pháp lý
Việc tham khảo luật sư hoặc chuyên gia về đất đai sẽ giúp đảm bảo quyền lợi và tránh bị thiệt khi nhận bồi thường.
Kết luận
Bồi thường đất trong quy hoạch là vấn đề quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người dân khi Nhà nước thu hồi đất. Theo Luật Đất đai 2024, mức giá bồi thường được xác định dựa trên giá đất cụ thể tại thời điểm thu hồi, kèm theo các khoản hỗ trợ khác. Người dân cần nắm rõ quy định pháp luật, kiểm tra kỹ phương án bồi thường và chủ động bảo vệ quyền lợi của mình để hạn chế rủi ro.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
